Οι αξίες είναι οι αρχές σύμφωνα με τις οποίες ζούμε που, με τη σειρά τους, υπαγορεύουν τα πρότυπα συμπεριφοράς μας. Καθορίζουν τι είναι σημαντικό στη ζωή μας και μας κάνουν να το επιδιώξουμε.

Είτε το γνωρίζουμε συνειδητά είτε όχι, οι αξίες μας αποτελούν κινητήρια δύναμη στη ζωή μας. Είναι πίσω από κάθε απόφαση που πήραμε ποτέ ή θα πάρουμε και διαμορφώνουν τη ζωή μας. Όταν είμαστε ευθυγραμμισμένοι μαζί τους, όλα έρχονται φυσικά και πάνε ομαλά, ενώ όταν τους αντιβαίνουμε υπάρχει πάντα αυτό το υποκείμενο, δυσάρεστο συναίσθημα ότι κάτι δεν πάει καλά.

Μερικοί άνθρωποι το έχουν σκεφτεί και μπορούν εύκολα να ονομάσουν τις αξίες τους και τι είναι σημαντικό για αυτούς, ενώ άλλοι ζουν με τις αξίες τους χωρίς απαραίτητα να το έχουν σκεφτεί. Κάνουν ό, τι τους λέει η διαίσθησή τους να κάνουν.

Υπάρχουν όμως μερικοί άνθρωποι που αισθάνονται χαμένοι όταν πρόκειται για τις αξίες τους. Για διάφορους λόγους, συμβαδίζουν με αυτό που θέλουν ή έχουν αποφασίσει άλλοι για αυτούς, νιώθοντας εκτός τόπου, δυσαρεστημένοι, αγχωμένοι ή σαν απατεώνες. Είναι δύσκολο να εξηγήσεις πώς νιώθεις να κάνεις πράγματα ενάντια στις αξίες σου, αλλά το γενικό συναίσθημα είναι η ανησυχία και η ταλαιπωρία.

Γνώρισα την έννοια των αξιών ως κινητήρια δύναμη πίσω από τους μηχανισμούς λήψης αποφάσεων κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσης μου ως Whole Person Coach το 2017. Δεν εξεπλάγην όταν ανακάλυψα τις 5 βασικές μου αξίες:

Σοφία, καλοσύνη (=αγάπη), ευγνωμοσύνη, εσωτερική ειρήνη, ανεκτικότητα (=αποδοχή)

Μόλις έκανα την άσκηση των αξιών, ανακάλυψα ότι η σοφία, η καλοσύνη (η αγάπη), η ευγνωμοσύνη, η εσωτερική ειρήνη και η ανεκτικότητα (αποδοχή), ήταν όλα συνδεδεμένες. Όλα είχαν νόημα! Ολόκληρη η ζωή μου είχε νόημα: οι αναζητήσεις μου κατά την παιδική μου ηλικία και τα εφηβικά μου χρόνια, η ταλαιπωρία των πρώτων μου επαγγελματικών επιλογών που δεν ήταν ευθυγραμμισμένες με τις αξίες μου. Εξηγήθηκαν τα συναισθήματα πληρότητας τη στιγμή που αγκάλιασα τον εαυτό μου, άλλαξα τη σταδιοδρομία και άρχισα να χρησιμοποιώ τις αξίες μου για να συνοδεύω άλλους που θέλουν να ζήσουν μια αυθεντική ζωή.

Δείτε πώς:

Σοφία

Από τη στιγμή που έμαθα πώς να διαβάζω, έγινα πραγματικός βιβλιοφάγος. Διάβαζα σχεδόν ό, τι βιβλίο έπεφτε στα χέρια μου. Οι γονείς μου δεν άφηναν καινούρια βιβλία στην κρεβατοκάμαρά μου το βράδυ, γιατί θα έμενα ξύπνια μέχρι πολύ αργά να τα διαβάσω ολόκληρα. Θυμάμαι ότι έκρυβα βιβλία κάτω από το μαξιλάρι μου και τα διάβαζα κάτω από τα σκεπάσματα χρησιμοποιώντας ένα φακό με το που άκουγα την πόρτα του υπνοδωματίου των γονιών μου να κλείνει. Μου άρεσε πολύ η λογοτεχνία, ειδικά το είδος που μιλούσε για ανθρώπινες σχέσεις, συναισθήματα, ηθικές αξίες και δικαιοσύνη. Με θυμάμαι να κλαίω όταν ο πρωταγωνιστής α αντιμετώπιζε αντιξοότητες ή αδικία. Τα βιβλία άνοιξαν έναν νέο κόσμο για μένα. Με βοήθησαν να ξεφύγω από την πραγματικότητά μου. Αναλογιζόμουν επίσης φιλοσοφικά και μεταφυσικά ερωτήματα από πολύ μικρή ηλικία. Σκεφτόμουν για το Θεό, το θάνατο, την ψυχή. Ποτέ δεν με ενδιέφερε η στείρα γνώση. Δεν με ενδιέφερε ποτέ να εντυπωσιάσω τους άλλους με το να θυμάμαι γεγονότα ή ημερομηνίες. Με ενδιέφερε (και ακόμα με ενδιαφέρει) να κατανοήσω την ανθρώπινη φύση και να κατανοήσω τη ζωή και το νόημά της.

Χρησιμοποιώ τη σοφία για να βοηθήσω τους άλλους να ανακαλύψουν την έμφυτη σοφία τους και να ακούσουν την εσωτερική τους φωνή. Τους βοηθάω να κατανοήσουν τον εαυτό τους και τους άλλους, να κατανοήσουν τη ζωή τους και να χτίσουν τη ζωή που ήρθαν σε αυτήν τη γη για να ζήσουν: ευθυγραμμισμένοι με την πραγματική τους φύση. Μπορείτε να διαβάσετε το ιστολόγιό μου «Πνευματικότητα και πνευματική ζωή».

Καλοσύνη (αγάπη)

Θυμάμαι επίσης ότι η σκέψη του να βλάπτει κανείς τους άλλους ή τα ζώα με έκανε να υποφέρω. Έβρισκα κάποια παιδιά σκληρά και δεν μου άρεσαν οι κακόβουλες φάρσες. Ένα από τα επεισόδια που έχει σημαδέψει την παιδική μου ηλικία με αυτήν την έννοια και το οποίο ακόμα επαναλαμβάνω στο μυαλό μου μερικές φορές είναι όταν ήμουν σε διακοπές σε ένα μικρό χωριό. Τα παιδιά που γνώρισα για να διασκεδάσουν έσκαβαν τρύπες στη μέση του χωματόδρομου, τις γέμιζαν με νερό και στη συνέχεια τις κάλυπταν με καλάμια και λάσπη, για να δουν αθώους πεζούς να πέφτουν μέσα τους. Δεν μπορούσα να τους αποτρέψω από το να το κάνουν, αλλά με θυμάμαι να τρέχω μπροστά από έναν άντρα με τα χέρια μου ανοιχτά προσπαθώντας να τον σταματήσω από το να πέσει στην παγίδα. Δεν άρεσε καθόλου στα άλλα παιδιά που τους χάλασα τη «διασκέδαση» και δεν έπαιζαν μαζί μου για τον υπόλοιπο χρόνο μου εκεί. Ωστόσο, δεν μπορούσα να αντέξω τη σκέψη κάποιου να χτυπάει. Προσπαθούσα επίσης να επιλύσω διαφορές μεταξύ συμμαθητών στο σχολείο και να τους κάνω όλους να είναι φίλοι.

Αγαπούσα και ακόμα αγαπώ τους ανθρώπους. Απλώς η λέξη αγάπη είχε με έκανε να αισθάνομαι πολύ άβολα και δεν πολυκαταλάβαινα τη σημασία της. Την «αγάπη» που είχα μάθει στην παιδική μου ηλικία, δεν ήθελα με κανένα τρόπο να τη «μοιραστώ» με τους άλλους. Κατά τη διάρκεια της παιδικής μου ηλικίας, άκουγα αυτή τη λέξη συχνά, αλλά συνοδευόταν από ενέργειες που δεν ζωγράφιζαν μια όμορφη εικόνα. Ο πατέρας μου «αγαπούσε» τη μητέρα μου, η μητέρα μου «αγαπούσε» εμένα και τον αδερφό μου, αλλά αυτό δεν τους εμπόδιζε από το να πληγώνουν ο ένας τον άλλο και να μας πληγώνουν. Πρέπει να παραδεχτώ ότι ήταν αρκετά πρόσφατα όταν άρχισα να χρησιμοποιώ τη λέξη αγάπη και να νιώθω καλά. Έπρεπε να την «απενοχοποιήσω» πρώτα και να μάθω τη σωστή της σημασία, κάτι που ήταν μια μακρά διαδικασία. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο πιστεύω ότι η λέξη αγάπη δεν μπήκε στη λίστα των αξιών μου το 2017. Τώρα βλέπω ότι αυτό εννοούσα όταν επέλεξα την καλοσύνη.

Βοηθάω τους ανθρώπους να αγαπούν και να είναι καλοί με τον εαυτό τους και, κατά συνέπεια, με τους άλλους. Τους βοηθάω να δουν την αληθινή έννοια της αγάπης γιατί θα εκπλαγείτε πόσοι άνθρωποι έχουν μια διαστρεβλωμένη ιδέα για το τι είναι η αγάπη. Η αγάπη θα μπορούσε να είναι να κάνεις πράγματα και να κάνεις μια προσπάθεια, αλλά θα μπορούσε επίσης να είναι απλώς να υπάρχεις και να αφήνεσαι. Μπορείτε να διαβάσετε τα ιστολόγιά μου σχετικά με τη συγχώρεση και την άνευ όρων αγάπη.

Ευγνωμοσύνη

Πρέπει να παραδεχτώ ότι δεν ήξερα τι είναι η ευγνωμοσύνη σαν παιδί. Το μόνο που άκουγα ήταν παράπονα, το πώς θα έπρεπε να είναι τα πράγματα αντί για το πώς ήταν τα πράγματα και πώς φταίνε όλοι οι άλλοι για τα πράγματα που συνέβαιναν. Μεγάλωσα με ανθρώπους που έβλεπαν τον εαυτό τους ως θύματα που, ταυτόχρονα, ένιωθαν ότι δικαιούνται. Δεν υπήρξε ποτέ «ευχαριστώ» ή «ευχαριστώ το Θεό / το σύμπαν / τη ζωή κ.λπ.». Έτσι, πέρασα όλα τα εφηβικά μου και τα μετεφηβικά μου χρόνια νιώθωντας θύμα: νιώθοντας ότι η ζωή ήταν άδικη και η ζωή δεν άξιζε να τη ζεις και ότι δεν υπήρχε τίποτα για το οποίο θα μπορούσα να είμαι ευγνώμων. Αρκετά αντιφατικό με αυτό που εκτιμούσα περισσότερο από όλα, τη σοφία. Γι’ αυτό ένιωθα τόσο άβολα…

Έμαθα την έννοια της ευγνωμοσύνης όταν ήμουν περίπου 25 ετών. Μετά από ένα πολύ σοβαρό πρόβλημα υγείας και χειρουργική επέμβαση που με κράτησε στο κρεβάτι για μήνες, ήξερα ότι δεν μπορούσα να ζήσω άλλο έτσι. Αφού ζήτησα βοήθεια, έμαθα πράγματα που οι γονείς μου δεν μπόρεσαν να με διδάξουν. Έμαθα πολύτιμα μαθήματα συνοδευόμενα από εργαλεία που με βοήθησαν να αρχίσω να ζω μια ικανοποιητική ζωή. Ένιωσα ευγνώμων που ήμουν ζωντανή για πρώτη φορά. Ένιωσα και εξακολουθώ να αισθάνομαι ευγνώμων για κάθε εμπειρία και κάθε άτομο που επηρέασε τη ζωή μου με έναν καλό ή ένα «κακό» τρόπο. Είμαι αυτό που είμαι σήμερα χάρη σε όλα όσα έζησα: καλά ή «κακά», θετικά ή «αρνητικά», καλοπροαίρετα ή «τοξικά». Από τότε, η ευγνωμοσύνη έχει γίνει τεράστιο κομμάτι της ζωής μου. Στην πραγματικότητα, όταν τη γνώρισα, ένιωθα σαν να γυρίζω σπίτι μου. Ήταν πάντα εκεί. Απλώς δεν ήξερα πού να ψάξω.

Χάρη στην εμπειρία μου, μπορώ να μεταδώσω τη «σοφία» μου σε άλλους και να τους βοηθήσω να την μετατρέψουν σε «εμπειρία». Διδάσκω την ευγνωμοσύνη όχι μόνο ως μέσο επίτευξης της πληρότητας αλλά και ως τρόπος να εκπαιδεύσουμε το μυαλό μας να εντοπίζουμε ευκαιρίες. Μπορείτε να τα διαβάσετε όλα στο ιστολόγιο μου «Η ευγνωμοσύνη και πώς μπορεί να μεταμορφώσει τη ζωή μας»

Εσωτερική ειρήνη

Υπήρχε πάντα τόσο πολύ «άσχημος» θόρυβος στο σπίτι που μεγάλωσα, καυγάδες, φωνές και βρισιές, που πάντα έψαχνα κάποια ηρεμία. Έψαχνα την ειρήνη κλείνοντας την πόρτα του υπνοδωματίου μου και «θάβοντας» τον εαυτό μου μέσα στα βιβλία μου προσπαθώντας να «κλείσω» έξω τον θόρυβο. Ήθελα γαλήνη και ησυχία. Δεν το κατάφερα τότε. Ακόμα και μετά το διαζύγιο των γονιών μου, ο «άσχημος» θόρυβος ήταν ακόμα εκεί. Είχε μια διαφορετική μορφή, αλλά ήταν ακόμα εκεί.

Η έννοια της ειρήνης και της ηρεμίας μετατράπηκε στην αξία της εσωτερικής ειρήνης χάρη στη βοήθεια που έλαβα στα 25. Έμαθα ότι αν έχουμε αποκτήσει εσωτερική ειρήνη, μπορούμε να αποκλείσουμε τον θόρυβο του περιβάλλοντος χωρίς να κλείσουμε πόρτες και χωρίς να θάβουμε τον εαυτό μας στα βιβλία ή σε άλλους περισπασμούς. Μπορούμε να είμαστε ένα ενεργό και παραγωγικό κομμάτι της κοινωνίας χωρίς να κλείσουμε τους εαυτούς ή τους άλλους μας απέξω. Μπορούμε να επιλέξουμε να απομακρυνθούμε από καταστάσεις ή να μην ερχόμαστε σε επαφή με άτομα με ένα εντελώς διαφορετικό τρόπο. Μπορείτε να διαβάσετε το ιστολόγιο μου για την ευτυχία και αν μπορεί να είναι μια μόνιμη κατάσταση.

Ανεκτικότητα (αποδοχή)

Ούτε την ανεκτικότητα έμαθα σαν παιδί. Όλοι έπρεπε να ανταποκριθούν σε ορισμένα «πρότυπα» τα οποία ακόμη και ως παιδί που ήξερα ήταν επιφανειακά και, όποιος δεν το έκανε, δεν θα είχε ποτέ την «εκτίμηση» της οικογένειας. Αυτά τα πρότυπα δεν μου φαίνονταν σωστά, αλλά, πάλι, δεν ήξερα κάτι καλύτερο. Ήταν, πολύ αργότερα, που έμαθα να αγαπώ και να δέχομαι τον εαυτό μου για το ποια είμαι και να δέχομαι και να αγαπώ τους άλλους για το ποιοι είναι είτε επιλέγω να τους έχω στη ζωή μου είτε όχι.

Η αποδοχή ήταν ή φυσική μου κατάσταση. Βλέποντας τους ανθρώπους για το ποιος είναι ο πυρήνας τους και αποδεχόμενη το πού βρίσκονται στο δρόμο τους προς την προσωπική ανάπτυξη, βλέποντας από πού προέρχονται και μένοντας πραγματικά περίεργη να τους γνωρίσω παρά να βγάλω συμπεράσματα και να τους καταδικάζω, νιώθω κοντά σε ανθρώπους από όλα τα κοινωνικά στρώματα, διαφορετικούς πολιτισμούς και θρησκείες. Υπάρχουν τόσα περισσότερα που μας συνδέουν παρά μας χωρίζουν και ποτέ δεν θα μπορούσα να το ανακαλύψω ότι αν δεν υπήρχε η ανεκτικότητα και η αποδοχή. Μπορείτε να διαβάσετε το blog μου «Όταν ο μαθητής είναι έτοιμος».

Αν είστε περίεργοι για τις αξίες σας και την πνευματική ζωή, εγγραφείτε στην αγγλόφωνη ομάδα μου στο Facebook, Spiritual Seekers Society για ερωτήσεις, συμβουλές και επαφή με άλλους αναζητητές.

Photo by Ian Schneider on Unsplash