Απαλλαγείτε από την τελειομανία και πάρτε τη ζωή σας στα χέρια σας

Σήμερα αποφάσισα να γράψω για την τελειομανία καθώς ξέρω ότι κάποιοι από εσάς είστε ακριβώς αυτό, τελειομανείς.
Εάν δεν είστε, σίγουρα γνωρίζετε τουλάχιστον ένα άτομο που είναι. Μπορεί ακόμη και να έχετε έναν τελειομανή στη ζωή σας. Ίσως να τον βρίσκετε φαιδρό στην καλύτερη περίπτωση ή εξαιρετικά ενοχλητικά στη χειρότερη. Ίσως να σας κάνει τη ζωή κόλαση με τις δύσκολες απαιτήσεις του για τελειότητα από μέρους σας, αλλά μπορεί επίσης να σας βγάλει από δύσκολες καταστάσεις χάρη στην τάξη και το σχολαστικό σύστημα οργάνωσης που τον χαρακτηρίζουν.

Εάν, από την άλλη, είστε τελειομανής, ίσως να έχετε επίγνωση του φόβου που σας κυριεύει στη σκέψη να κάνετε ένα λάθος. Ή, ακόμα, τη ντροπή και τη γελοιοποίηση που θα εισπράξετε αν δεν είστε τέλειοι. Για να μη ξεχάσουμε το μαρτύριο της αναποφασιστικότητας. Διότι, κατ’ εσάς, οι καλές αποφάσεις έχουν έναν θανάσιμο εχθρό: τις καλύτερες αποφάσεις.

Η εμμονή με την τελειότητα ως συνέπεια παιδικού τραύματος

Είτε είστε τελειομανής είτε ζείτε με έναν, θα ήθελα να σας ευαισθητοποιήσω στο γεγονός ότι η εμμονή με την τελειότητα είναι συνέπεια ενός παιδικού τραύματος. Ως εκ τούτου, μπορεί να αντιμετωπιστεί και η θεραπεία είναι δυνατή.

Ίσως κάποιοι να υποστηρίξουν ότι γεννιόμαστε με ορισμένα χαρακτηριστικά προσωπικότητας που μπορεί να είναι διαφορετικά από άτομο σε άτομο. Μπορούμε να παρατηρήσουμε αυτό το φαινόμενο εξετάζοντας αδέρφια που μεγάλωσαν στο ίδιο νοικοκυριό και ανατράφηκαν από τους ίδιους φροντιστές. Αυτή η έμφυτη κλίση για την τάξη μπορεί να εξηγήσει την τάση για επιδίωξη της τάξης και της τακτοποίησης, αλλά δεν μπορεί να εξηγήσει την τελειομανία.

Τα παιδικά χρόνια του τελειομανή

Εάν γεννηθήκατε με αυτό το συγκεκριμένο χαρακτηριστικό της προσωπικότητας, η τελειομανία μπορεί να πηγάζει από μια παιδική ηλικία κατά την οποία οι φροντιστές σας σας ντρόπιαζαν και σας χλεύαζαν κάθε φορά που κάνατε κάποιο λάθος: κάθε φορά που δεν είσασταν τέλειοι. Σας τιμωρούσαν σκληρά κάθε φορά που κάνατε αυτό που εκείνοι θεωρούσαν «λάθος». Αυτό σημαίνει ότι μεγαλώσατε με επικριτικούς γονείς χωρίς ενσυναίσθηση. Δεν είναι λίγες οι φορές που τέτοιοι γονείς μας συγκρίνουν με άλλους και μας κάνουν να νιώθουμε ότι ποτέ δεν είμαστε αρκετοί.

Επιπλέον, δεν είναι απίθανο να προσπάθησαν να ελέγξουν το πώς κάνετε τα πράγματα και να επιβάλουν το δικό τους τρόπο ως τον καλύτερο. Αυτό συνέτριψε κάθε δημιουργικότητα και ελεύθερη έκφραση και σας έκανε άκαμπτους στους τρόπους σας. Σας κατέστησε ανίκανους να δείτε ότι υπάρχουν περισσότεροι από ένας τρόποι να κάνεις τα πράγματα καλά.

Πέρα από αυτό, αυτοί οι γονείς εμποδίζουν τον αυθορμητισμό και τις εκδηλώσεις χαράς καθώς τους βρίσκουν απείθαρχους. Το παιδί δεν επιτρέπεται να είναι παιδί, να ουρλιάζει από ενθουσιασμό, να εξερευνά, να είναι περίεργο, να ανακαλύπτει.

Οι γονείς με ψυχικά τραύματα τραυματίζουν τα παιδιά τους

Αν οι γονείς σας ήταν έτσι, δεν σημαίνει απαραίτητα ότι ήταν κακοί άνθρωποι. Ούτε σημαίνει ότι σας επέκριναν για να σας μειώσουν και να σας συντρίψουν. Εάν συμπεριφέρθηκαν έτσι απέναντί σας, είναι επειδή έτσι συμπεριφέρονται στον εαυτό τους και στο εσωτερικό τους παιδί. Έτσι τους μεγάλωσαν οι γονείς τους. Οι γονείς σας είχαν και αυτοί τραυματιστεί ψυχικά στην παιδική τους ηλικία.

Αν δεν δουλέψουμε πάνω στο τραύμα μας, το διαιωνίζουμε και το μετατρέπουμε σε διαγενεακό τραύμα…

Ως αποτέλεσμα, μεγαλώσατε πιστεύοντας «Πρέπει να είμαι τέλειος για να με αποδεχτούν ή να με αγαπήσουν».

Το ψυχικό τραύμα

Κατά συνέπεια, η ανάγκη τελειομανία γίνεται τρόπος ζωής. Είναι μια αυτοματοποιημένη απάντηση σε κάθε κατάσταση. Κάθε φορά που αντιμετωπίζετε μια εργασία ή μια απόφαση, το νευρικό σύστημα αναλαμβάνει δράση. Αποκλείει τη λογική σκέψη και σας κάνει να ξαναζήσετε τον παιδικό σας φόβο απόρριψης όποιες κι αν είναι οι συνθήκες.

Αυτός ο χρόνιος φόβος μπορεί να εκδηλωθεί με διαφορετικούς τρόπους. Για παράδειγμα, κάθε φορά που κάνετε ένα λάθος, αισθάνεστε αμέσως ανάξιοι ή μη αγαπητοί. Είστε συνεχώς αγχωμένοι. Το άγχος γίνεται αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητάς σας. Τόσο πολύ που δεν ξέρετε πώς είναι η ζωή χωρίς στρες.

Μερικοί βλαβεροί μηχανισμοί αντιμετώπισης του φόβου του λάθους

Για να αποφύγετε τα λάθη, προσπαθείτε να δημιουργήσετε ένα ελεγχόμενο περιβάλλον: κρατάτε σχολαστικά αρχεία όλων των ειδών, κα΄νετε συνεχώς λίστες και στρατηγικό σχεδιασμό. Έτσι, μπορεί να ξοδέψετε αυτό που, για άλλους, θα ήταν ένας γελοίο χρονικό διάστημα, για μικροσκοπικές, ασήμαντες λεπτομέρειες. Αυτό δε σας αφήνει χρόνο για διασκέδαση ή για αυθορμητισμό. Ο Θεός να βάλει το χέρι του αν συμβεί κάτι απροσδόκητο. Αν κάτι συμβεί ΄έξω από τον προγραμματισμό σας, σας βγάζει εντελώς εκτός ισορροπίας.

Επιπλέον, σας είναι εξαιρετικά δύσκολο να πάρετε μια απόφαση. Σε ένα άδειο πάρκινγκ, τα χάνετε και σπαταλάτε χρόνο για να βρείτε την “τέλεια” θέση στάθμευσης. Οι επιλογές σας τρομάζουν. Οι επιλογές σημαίνουν ότι πρέπει να επιλέξετε. Τι γίνεται αν επιλέξετε το λάθος; Λοιπόν, μάντεψε! Αν κάνετε λάθος επιλογή, μπορείτε πάντα να επιλέξετε κα΄τι άλλο μετά.

Μια άλλη εκδήλωση της εμμονικής τελειομανίας είναι η αναβλητικότητα. Ναι καλά διαβάσατε. Η αναβλητικότητα. Πολλοί άνθρωποι αποδίδουν την αναβλητικότητα στην τεμπελιά, αλλά θα μπορούσε κάλλιστα να είναι υποπροϊόν της τελειομανίας. Ο προαναφερθείς παραλυτικός φόβος του λάθους μπορεί να μετατρέψει ακόμη και τον πιο ευσυνείδητο και σκληρά εργαζόμενο άτομο σε αναβλητικό. «Κι αν τα δώσω όλα αλλά παρ’ όλα αυτά αποτύχω;» μου είπε ένας έφηβος τελειομανής κατά τη διάρκεια μιας συνεδρίας life coaching την περασμένη εβδομάδα. Όλη του η οικογένειά του τον έχει χαρακτηρίσει τεμπέλη. Αυτό όμως φοβάται μήπως κάνει δεν τα καταφέρει τέλεια.

Πώς είναι δυνατή η θεραπεία;

Έχω νέα για όλους εσάς τους τελειομανείς εκεί έξω. Δεν υπάρχει αποτυχία! Πώς προχωρά η επιστήμη; Με τη μέθοδο της δοκιμής και του λάθους φυσικά. Το ίδιο και η ζωή. Κάθε επιλογή είναι μια προσπάθεια επιτυχίας σε ό,τι φιλοδοξούμε να πετύχουμε με αυτήν την επιλογή. Κάθε προσπάθεια μας φέρνει πιο κοντά σε αυτό που θέλουμε. Τα φαινόμενα μπορεί να απατούν. Αυτό που μπορεί να μοιάζει με κακή επιλογή μπορεί στην πραγματικότητα να αποδειχτεί μια συγκαλυμμένη ευλογία. Θυμάστε την ιστορία του Κινέζου αγρότη και του αλόγου του από τον Λάο Τσε;

Η τελειομανία μας στερεί την ανθρωπιά μας. Γινόμαστε σκληροί με τον εαυτό μας και με τους άλλους. Λοιπόν, σας παρακαλώ αγαπητοί μου τελειομανείς να μην είστε τόσο σκληροί με τον εαυτό σας. Σταματήστε την εσωτερική επικριτική φωνή που σας σημάδεψε ως παιδιά. Αυτή η φωνή δεν είναι δική σας. Αγνοήστε τη! Να είστε ευγενικοί με τον εαυτό σας και να συμπεριφέρεστε στον εαυτό σας όπως αξίζει να του φερόμαστε: με αγάπη και ενθαρρυντική καλοσύνη.

Μάθετε να γελάτε με τα λάθη σας. Μην παίρνετε τον εαυτό σας τόσο σοβαρά. Και το πιο σημαντικό, μην φοβάστε ότι θα σας κοροϊδέψουν. Γελάστε μαζί τους. Γελάστε με τον εαυτό σας. Το να κάνουμε λάθη είναι μέρος της ανθρώπινης εμπειρίας. Μερικές από τις μεγαλύτερες ανακαλύψεις ήταν λάθη. Χρειάζεται να σας θυμίσω τον Κολόμβο;

Εν κατακλείδι, αντί να ψάχνετε την τελειότητα, περάστε στη δράση! Βρείτε το κουράγιο και συνεχίστε τις δραστηριότητες, συνεχίστε να μαθαίνετε. Μην σπαταλάτε τη ζωή σας στην ψευδαίσθηση που ονομάζετε τελειότητα. Ζήστε, γελάστε, κινητοποιηθείτε!

Εάν έχετε δοκιμάσει όλα τα παραπάνω και εξακολουθείτε να μην μπορείτε να απαλλαγείτε από την τελειομανία σας, επιτρέψτε μου να σας βοηθήσω ως Trauma Informed Life Coach (προπονητής ζωής με εξειδίκευση στο τραύμα). Μαζί μπορούμε να το πετύχουμε.

Κάντε κλικ εδώ για να προγραμματίσετε μια δωρεάν συνεδρία τώρα

Photo by Brett Jordan on Unsplash